نحوه کاشت نهال بادام
بادام درختی خزان دار مثل درختان هسته دار با ارتفاع 6 تا 10 متر می باشد.با توجه به اینکه درخت بادام دارای خود ناسازگاری است بنابراین باید از درخت گرده دهنده در باغ به نسبت 2 به 1 یا 1 به 1 استفاده گردد. اگر درخت گرده زا از نوع مغز تلخ باشد میوه های حاصله روی درخت مغز شیرین ، تلخ خواهد بود و بنابراین گزینش درخت گرده زا بسیار مهم است. بدلیل ریز بودن میوه نهال بادام دیم نیاز به تنک شدن ندارد و سنگین بودن بار در یک سال زیانی به گیاه و میزان محصول آن در سال بعد نمی زند. هرس بادام به روش فرم جامی که تاج آن باز است و ارتفاع تنه را 80 سانتیمتر در نظر میگیرند می باشد که این عمل باعث افزایش باردهی درخت می شود . بهتر است شاخه هایی که جوانه یکساله روی آن قرار دارد با نگهداری جوانه ها بقیه شاخه ها را هرس کرد.شکوفه های بادام در اول بهار زودتر از سایر درختان باز می شود.گرده گلها چسبناک بوده و تنها توسط زنبور عسل و سایر حشرات انتقال می یابد.درخت بادام برای رساندن میوه خود نیاز به 6 تا 8 ماه فصل رشد دارد.در تابستان خواهان هوای گرم و خشک می باشد و به حداکثر دما 45+ درجه سانتیگراد و حداقل دما 25- درجه سانتیگراد ، متوسط بارندگی بالا تر از 200 میلی متر با پراکنش مناسب ، رطوبت نسبی 30 تا 40 درصد نیاز دارد.
نیازمندی های محیطی
آب:
برای موفقیت در کشت و پرورش بادام شرایط محیطی مطلوب ضروری است دما مهمترین فاکتور اقلیمی برای پرورش بادام است. بادام برای جوانهزنی یکنواخت در بهار به سرمای زمستانه متوسطی نیاز دارد (500-100 ساعت دمای کمتر از 7 درجه سانتیگراد) و نیز مقاومت آن به سرمای زمستان در حد متوسطی است (کمتر از میوه هلو) گلهای بادام در بهار از سایر میوهها به غیر از فندق زودتر باز میشوند و بنابراین نسبت به سرمای دیررس بهاره بسیار حساس هستند بادام برای رساندن میوه خود نیاز به 8-6 ماه فصل رشد دارد و در تابستان خواهان هوای گرم و خشک میباشد.
خاک:
مناسبترین خاک برای بادام خاکهای لومی میباشند اما با توجه به اینکه درختان بادام اغلب در خاکهای غیر حاصلخیز کاشته میشوند، بنابراین قبل از کاشت برای تعیین میزان کمبود مواد غذایی باید تجزیه خاک صورت گیرد. تجزیه برگی نیز برای تشخیص مقدار و نوع عناصر غذایی خاک مفید است.
کاشت:
نهال بادام بذری یا نهال های پیوند شده یکساله یا چند ساله که دارای چوب رسیده و ریشه های سالم هستند در پائیز و زمستان کاشته می شوند برای این منظور خاکهایی که با کود آلی آماده شده اند مناسبتر هستند. بهترین زمان کاشت بین اوایل آبان تا اوایل دی است فاصله کاشت درختها بسته به نوع رقم ، پایه، حاصلخیزی خاک و سیستم آبیاری متفاوت است.بنظر می رسد فاصله کاشت 5×5 متر بهترین فاصله برای ارقام پیوند شده بر روی پایه هلوی بذری یا پایه هلو بادام باشد. مقدمات قبل از کاشت. قبل از کاشت درختان بادام باید بادشکن موثری ایجاد شود. برای این کار می توان از ردیفهای درخت و یا کمر بند حفاظتی مصنوعی استفاده کرد. بادشکن مصنوعی هزینه زیادی دارند ولی از همان موقع احداث قابل استفاده است در حالیکه کاشت درخت به عنوان بادشکن از سال سوم که درختها بزرگ می شوند موثر خواهد بود از بین بادشکنهایی که برای بادام استفاده می شوند درختان سرو بهتر از بقیه هستند. تقویت خاک : قبل از کاشت درخت بادام 200 کیلو ازت و 200 کیلو گرم فسفر در هر هکتار به زمین داده می شود.
آبیاری:
آبیاری از مهمترین عملیات مرحله داشت درختان بادام است و موجب بهبود رشد و افزایش عملکرد می شود زیرا مقدار بارندگی در فصل تابستان در مناطق کشت بادام کافی نیست کیفیت آبیاری نیز اهمیت زیادی دارد آبی که حاوی مقدار زیادی نمک است بخصوص در خاکهای رسی کم عمق نباید برای آبیاری استفاده شود. درختان بادام نباید با روش آبیاری بارانی آبیاری شوند زیرا برگهای بادام نسبت به نمک خیلی حساس است. روشهای معمول آبیاری در درختان بادام، آبیاری سطحی و آبیاری قطره ای هستند از آبیاری قطره ای معمولاً در زمینهای ناهموار استفاده می شود.
هرس:
در باغهای قدیمی هرس از طریق قطع شاخههای خشک و پاجوشها انجام میگیرد. در باغهای جدید که براساس اصول باغبانیکاشته شدهاند دو نوع هرس انجام میشود:
1) هرس شکل: هرس شکل بادام معمولاً جامی است در رقمهایی که شاخههای آن تمایل به رشد افقی دارند درخت را پابلند میگیرند و آنرا از 120 سانتیمتری قطع میکنند ولی در رقمهایی که شاخهها رشد عمودی دارند مانند رقم «محبعلی» طول تنه را 60 تا 100 سانتیمتری میگیرند. در سال دوم بالاترین جوانه روییده از پایین محل قطع را به عنوان جایگزین تنه اصلی انتخاب کرده و آن را بالاتر از بقیه شاخهها هرس میکنند و بقیه شاخهها را در چهار طرف این محور و کوتاهتر از شاخه جایگزین هرس میکنند را حدود 30 سانتیمتر میگیرند.
در سال سوم شاخههای فرعی درجه یک را به طول30 سانتیمتر نگه میدارند و بقیه شاخهها را سربرداری میکنند. در سال چهارم اسکلت درخت تشکیل میشود و دیگر سربرداری انجام نمیگیرد زمان انجام هرس اسفندماه و در هنگام خواب درخت است.
2) هرس سالیانه: درخت بادام چندان نیاز به هرس سالیانه ندارد و در هر دو تا سه سال یکبار شاخههای خشک و نابجا و آفتزده قطع میشوند البته پاجوشها هر ساله حذف شود.